• Welkom op ons forum. Gasten hebben beperkt toegang tot ons forum. Meld je daarom aan voor een account. Registreren kost slechts een minuutje van je tijd.

De Biologisch Dynamische Zaaikalender / Maankalender / Kosmoskalender

Erny

Last (wo)man standing
Laatst bewerkt:
Het moment waarop je dingen doet in je leven kun je natuurlijk geheel zelf bepalen. Het zaaien, planten, wieden, oogsten, inmaken, composteren e.d.

Maar eeuwenlang doet men dit ook al met behulp van de stand en invloed van de maan en de sterren en planeten.
Dat gaat ook verder dan alleen tuinieren en kan een gunstig (of ongunstig) effect hebben op geheel het leven.:cool:

De Biologisch Dynamische Kalender, de Maankalender, de Kosmoskalender.

De Maan en zijn schijf, die het nachtelijke duister verlicht, fascineert de mensen al lang. Men heeft heel snel gemerkt dat indien de maanschijf groeit of afneemt, een aantal verschillende natuurverschijnselen plaats vindt. Vroeger, zonder hulp van moderne laboratoria, hadden de vissers en boeren de datum van het vissen, zaaien of oogsten volgens de stand van de Maan vastgesteld en de vrouwen wisten welke dag goed is om was te doen, inmaken of de kruiden laten drogen.
De land- en zeedieren leven ook volgens de klok van de Maan. De vogels bijvoorbeeld kunnen een goed moment kiezen om de nest te bouwen, zodat dit snel kan drogen na de regen. Met deze kennis kunnen we veel problemen in ons dagelijks leven voorkomen. Hoewel het vaststellen van de precieze invloed van de Maan de astrologische kennis vereist, heeft men maar een elementaire kennis daarvan nodig om gemakkelijker en zonder stres te leven.

Deze bovenste quote komt van de volgende website, waarop je een bio dynamische kalender ziet die je per dag verteld waar die dag (on)geschikt voor zou kunnen zijn.
http://nl.rhythmofnature.net/

Nou zijn er heel wat van deze biodynamische kalendersites. En sommigen zijn behoorlijk zweverig. ;)
Je kan hierin zo ver gaan als je zelf wilt. Ik zelf zweef niet zo en gebruik hem vooral voor het aardse moment van zaaien en planten.

Maar voor het prepareren van voedsel e.d. kan het ook wel belangrijk zijn om de juiste dagen te kiezen:
Paar voorbeelden:
- Het juiste tijdstip voor oogsten, houdbaar maken, bewaren en opslaan is de periode van stijgende maan ( boogschutter tot tweelingen ) Het oogsten en bewaren wordt meer bepaald door de sterrenbeelden waarin de maan staat dan de maanfase.
- Voor het oogsten en opslaan van graansoorten, groenten en aardappelen zijn Ramdagen het meest geschikt.
- Fruit en groente staat tijdens stijgende maan beter in het sap. Bij het oogsten blijft het sap behouden, wat de beste voorwaarden biedt voor een goede smaak en houdbaarheid.
- Het koken van jam en vruchtensappen kun je het beste doen tijdens Dtijgende maan. Het fruit is sappiger en het aroma beter, de houdbaarheid is vele malen groter en je kunt dan gerust van kunstmatige gelatines ( wat zijn dit? ) of soortgelijke chemische toevoegingen afzien. ( geldt ook voor het koken en inmaken van andere levensmiddelen ) .
- Een uitzondering is het oogsten op vissendagen in stijgende maan, wat op deze dagen wordt geoogst moet direct worden gebruikt. Dit geldt ook voor het opslaan en houdbaar maken van groente en fruit. Het gevaar van bederf bestaat en alles krijgt een slappe smaak.
- Wanneer de maan niet in de stijgende tekens staat en vruchten met wassende maan worden geoogst kunnen deze het best meteen worden gebruikt.
- Ga maagddagen beslist uit de weg. Ingemaakte vruchten zijn dan schimmelgevoelig. Ook kreeftdagen zijn niet geschikt.
- Fruit, groenten en kruiden die je wil drogen, pluk en oogst je tijdens afnemende maan.

Verschillende Dierenriemen/Zodiacs:
Om het allemaal nog wat ingewikkelder te maken blijkt men ook nog gebruik te maken van twee verschillende zodiacs.
De Tropical Zodiac en de Siderial Zodiac.
Grondlegger van de Bio Dynamische Zaaikalender, Maria Thun (nu opgevolgd door haar zoon Mattias) maakt gebruik van de Siderische Zodiac (Zij werd geïnspireerd door Rudolp Steiner.)
Hier een site waar je kan kiezen voor de één of de ander (en voor duitse of engelse weergave) en kun je kijken wat het verschil qua invulling van de "geschikte dagen" is.
http://www.astrologie-info.com/mocal.cgi

13tekens-12tekens.JPG

Meer informatie over de verschillende Dierenriemen kun je bijvoorbeeld hier vinden (wordt allemaal wel wat zweveriger daar. ;)
http://www.femtopia.nl/maan/index.html
siderische (astronomische) dierenriem:
de astronomische sterrenbeelden zoals ze werkelijk aan de hemel te zien zijn en door sterrrenwachten worden aangegeven


tropische (astrologische) dierenriem:
een denkbeeldige, symbolische dierenriem zoals die door westerse astrologen wordt gebruikt

Op deze site ook een mooie uitleg van het systeem:

http://www.koninklijkevolkstuinenkluisbergen.centerall.com/custom1.php

Dit jaar maak ik gebruik van:
28ste Editie
Biologisch - Dynamische
Zaai- Plant- en Oogstkalender 2016

http://users.skynet.be/fa613009/BD_Kalender 2016.pdf

Eerste pagina's veel informatie advertenties en legenda en vanaf pagina 10 de maanden van het jaar. Hier een voorbeeldje:

kalender.jpg

Ik heb geprobeerd het een beetje behapbaar te houden. Voor meer informatie kunnen jullie desgewenst zelf dieper graven.

Op het moestuinforum ook de nodige informatie en verwarring in het volgende topic (ook als bron gebruikt):
http://www.moestuinforum.nl/maankalender-toepassingen-t2539-110.html
(Helaas met ondertussen wel heel wat dooie links.)
 
Vroeger gebruikte men astronomie (stand van sterren en planeten) om de tijd en datum te bepalen, niet zo vreemd dus dat dit de 'ouderwetse' basis is en terug te vinden in de eerste geschriften.
Tegenwoordig knoopt men hieraan allerlei 'zweverige' ideeën vast, waar ik grote vragen bij zet (net als bij astrologie :rolleyes:). Deden ze vroeger ook, want door verhalen en mythes zijn dit soort dingen veel beter te onthouden en dat was vrij belangrijk voordat het kunnen lezen en schrijven gemeen goed werden. Hoewel het schrift al lang bestaat, is algemene gebruik door een simpele boer nog geeneens zolang geleden. (200 jaar hoogstens?)

Maanstanden zijn voor vele diersoorten en planten echter wel een vorm van 'klok' en zelfs de zwaartekracht invloed van de maan is aanmerkelijk (denk aan bv. het verschijnsel springvloed). Geen idee hoe het met de sapstroom van een groenten en fruit gesteld is bij een wassende maan, maar dat zou ik niet zomaar willen afdoen als larie. Veel van de claims van het biologisch dynamische wereldje neem ik echter minder serieus. De planeet Jupiter heeft bv. minder zwaartekracht invloed op een plantje (of mens) dan een bierdopje wat in je woonkamer op de salontafel ligt. (dag astroLogie ;))

Hoe je ook praktijkervaring uitlegd, wat voor systeem je er ook bedenkt, als het maar werkt toch? :)
 
Ik werk met het zaaien ook met de maanstanden en uit ondervinding veel meer jonge en sterke plantjes.
Met de wassende maan gaat de sapstroom omhoog en krijg je bij de berkenboom meer sap dan met afnemende maan.
Is niks zweverigs aan hoor en het werk, voor mij dan!
 
Ik ken ook mensen die planten en oogsten via de biologisch dynamische kalender, en zij ondervinden toch ook duidelijk sterkere planten. Ik vind het trouwens allemaal niet zo heel erg vreemd als je er eens goed over nadenkt. Mijn honing komt trouwens van een Nederlandse biodynamische imker ;)
 
Ik heb 30 jaar geleden een cursus biologisch-dynamisch tuinieren gevolgd.
Maar nadat geadviseerd werd om een koehoorn op het meest Noordelijke punt van je groentetuin te begraven (met als doel: hogere opbrengst) ben ik afgehaakt wat het dynamische gedeelte betreft. Het biologische gedeelte sta ik wel 100% achter en pas ik ook toe in onze moestuin.
 
Ik kwam dit zaaiprograma hier ( https://www.permakulturacs.cz/artic...tp-1nM8WDTYe1W6YmmkauLnE4svJMDSGFDwd1b-fSltnA )
Niet over de sterren maar over wanneer de Sering bloeit. Heb een stuk vertaald, de rest moet je zelf maar over de vertaalapp gooien.
Zaaien van groenten volgens fenologische verschijnselen

• We zaaien erwten als narcissen en forsythia bloeien.
• We zaaien bieten als we de eerste blaadjes van de sering en paardebloemen zien bloeien, tegelijkertijd is het geschikt voor het zaaien van wortelen, kersen, salades en spinazie.
• We planten aardappelen als de eerste paardebloemen bloeien.
• We planten bonen als de sering in volle bloei staat, en het is ook een goed moment om komkommers en pompoenen te zaaien.
• Broccoli en spruitjes zijn een goed moment om te zaaien wanneer de sering begint te bladeren en de paardebloemen volledig bloeien.
• We zaaien wortelen als de eerste bladeren van de sering beginnen en de paardebloemen bloeien, en we kunnen ook bieten, kersen, sla en spinazie zaaien.
• Koolbladeren en kool worden gezaaid als we lila bladeren en paardenbloemen zien bloeien.
• De tijd voor het zaaien van maïs komt wanneer appelbomen beginnen te bloeien en eikenbladeren zo groot zijn als een eekhoornoor.
• We zaaien komkommers als de sering in bloei staat, en als ze begint te bloeien, is het tijd voor bonen en pompoenen.
• Aubergine wordt buiten getransplanteerd wanneer irissen en daglelies bloeien, evenals meloenen en paprika's.
• Duurzame bladgewassen in koude klimaten kunnen worden gezaaid wanneer perziken en pruimen bloeien.
• We zaaien de salade als de eerste lila bladeren beginnen te ontkiemen en de paardenbloemen bloeien.
• Meloenen worden getransplanteerd wanneer irissen en daglelies bloeien.
• Paprika's worden buiten getransplanteerd als daglelies in volle bloei staan, evenals aubergines en meloenen.
• We zaaien spinazie wanneer de eerste bladeren van de sering beginnen en de paardebloemen bloeien, net zoals we bieten, kersen, salades en wortelen kunnen zaaien.
• Pompoenen planten we uit zaad als de sering volop in bloei staat, en zodra deze begint te bloeien, kunnen we ook bonen en komkommers planten.
• Krokante, zomerse groenten worden geplant als ze de wijn kleuren.
• Tomaten worden buiten geplant wanneer daglelies beginnen te bloeien of lelietje-van-dalen en bloeiende kornoelje bloeien.
• Kool wordt in de herfst gezaaid als de pustoryl bloeit.
 
@logan1202 Leuk dat je de fenologische kalender ook hebt ontdekt.
Jaren geleden zijn we hier ook mee bezig geweest op het Moestuinforum. We hebben zelfs een excelspreadsheet gemaakt (door een excel nerd vh forum) om onze waarnemingen in te vullen. Zo zouden we dan de verschillende jaren kunnen vergelijken. Bedoeling was ook dat meerdere mensen het invullen zouden volhouden zodat de landelijke verschillen duidelijk zouden worden.

Het is dit overzicht geworden:
https://docs.google.com/spreadsheets/d/1pvjIXPHwgba4bcQ23z7OYT2nOVY220QeOzYDGddYkF8/edit#gid=8
Lees vooral eerst de FAQ pagina.
En als je een pagina voor jezelf of 2021/2022 wilt maken dan moet je die lege pagina kopiëren en daarop gaan invullen. Niet die lege pagina gebruiken!

De fenologische kalender die we daar gebruiken is die van Maurice Broekaert (van Velt) maar de link daarnaar werkt niet meer. Maar gelukkig heb ik deze zelf ook in een spreadsheet staan (kan ik hier blijkbaar niet toevoegen). En na even zoeken heb ik hem ook weer online gevonden.
https://yggdra.be/project-yggdrasil/fenologische-kalender/
Onderaan de pagina staan links waaronder één naar die kalender.

Op dit moment noteer ik niets meer in het overzicht. Heb het idee dat ik het toch wel goed aanvoel.:D
 
Ik zocht iets wat de tijden beter aan geeft. Het hele jaar 2021 begon een maand later. Mijn schoonmoeder kreeg altijd seringen op haar verjaardag, die bloeiden dan. En dit jaar niet, pas de maand erop.
En door mijn ongeduld, ik wil alles planten en zaaien bij de eerste zonnige dag, gaat er veel fout. te vroeg gezaaid wat niet op komt door de kou of wat het loodje legt om de zelfde reden. Dus komend jaar naar deze kalender kijken en zien of het dan wel lukt.
 
Ik houd de kalender van 25 jaar geleden aan, en die blijft werken.
Vroeger zaaien, om eerder te oogsten , is op 250m² niet nodig.
Anders ga ik over op 500m². (dit heet luxe, of op juiste tijd in oppervlakte geïnvesteerd.)
Een goed schema doet wonderen, erwten en bonen de hoogte in,
250m² van vorig jaar is pompoenenveld van dit jaar. (in koele kelder houdbaar tot Maart).
Alleen zaadwinning was minder (veel zaad verregend), maar die heb ik normaal voor 2 jaar.
Zal dus wel loslopen, tuinkers ,tomaten/paprika, en sla zaad was matig tot slecht.
Maar één paprika, of tomaat uit de winteraankoop apart houden, en alles raakt opgelost.
 
Ik zocht iets wat de tijden beter aan geeft. Het hele jaar 2021 begon een maand later. Mijn schoonmoeder kreeg altijd seringen op haar verjaardag, die bloeiden dan. En dit jaar niet, pas de maand erop.
En door mijn ongeduld, ik wil alles planten en zaaien bij de eerste zonnige dag, gaat er veel fout. te vroeg gezaaid wat niet op komt door de kou of wat het loodje legt om de zelfde reden. Dus komend jaar naar deze kalender kijken en zien of het dan wel lukt.

Hier in het Noorden moeten we altijd wel geduld opbrengen ten opzichte van de rest van het land. Dus eigenlijk kijk ik hier automatisch al naar wat de natuur doet. Als iedereen (op het moestuinforum) enthousiast de boel in de grond gaat stoppen en gaat zaaien is het erg lastig om je in te houden maar de late nachtvorsten in mei straffen dat ongeduld wel af.
 
Hier zeggen ze ook dat je pas kan planten na de ijsheiligen.
IJsheiligen valt dus eind mei, maar ook na die dagen is er nog kans op nachtvorst. Dus die IJsheiligdatum is niet helemaal heilig. ;)
Voor die tijd kun je zeker al genoeg in de grond steken, maar dat kunnen alleen dingen zijn die vorstbestendig zijn. Zoals koolsoorten, ui, knoflook e.d. Na eind mei kun je dan de vorstgevoelige planten buiten zetten, zoals de tomaten, pepers, mais, zonnebloemen, sla, courgettes, pompoenen, augurken, bonen e.d.
Ook moet je bijvoorbeeld zorgen dat je de aardappels niet te vroeg poot zodat het groen nog niet boven de grond is zolang er nog kans op nachtvorst is. :cool:
 
Terug
Bovenaan