ik denk dat de klimaat zeepbel eerder uit elkaar spat. Zodra de mensen doorkrijgen wat ze ervoor moeten inleveren en betalen. Het kabinet stelt niet voor niets alles uit om te voorkomen dat mensen duidelijkheid krijgen over wat er wanneer gaat veranderen. De eerste scheurtjes worden al zichtbaar nu Hugo de warmtepomp ellende gaat uitstorten.
Daar wordt het gas niet goedkoper van en juist die portemonnee van mensen maakt dat ze gaan bewegen. Dat is gewoon marktwerking.
De airco/verwarming als tussenoplossing:
Bij m'n pa in de straat, woningen uit 2001 met energielabel B, verschijnen nu de ene na de andere airco/verwarming aan de huizen. Afhankelijk van gas en elektriciteitsprijs kunnen ze dan kiezen hoe ze stoken. Bij een kuubprijs van een euro of hoger, is het al voordeliger op stroom. En die investering is ook veel goedkoper dan compleet overgaan op een volledige warmtepomp of zelfs de hybride CV.
Mijn ouwe pa twijfelt nog, hij is al erg oud en heeft met z'n grote en hoge woonkamer met twee glaswanden een vrij krachtige nodig om ook te kunnen koelen en bij de buren met identiek huis kostte dat 3500 met twee binnen units. Overbuurtjes met het andere model huis zijn goedkoper uit, 1500 - 2500 afhankelijk of ze 1 of 2 binnenunits hebben. Zonnepanelen had iedereen al en zijn inmiddels alweer terugverdiend.
Gas en wat de overheid kan doen:
Je kunt boos worden op de overheid, op de Russen voor de oorlog, op Oekraine dat ze zich niet overgeven, op andere landen die ook meer gas willen gebruiken, op de Groningers die ermee willen stoppen, op het klimaat, op de kunstmestfabrieken, de gestegen (grijze) waterstof vraag of industrie en ga maar door. Het helpt niets.
Gas is duurder geworden en gaat nooit meer zo goedkoop worden als eerder. Daar kan de overheid verder weinig aan doen. Zelfs de belasting op energie en die extra bijdrage voor duurzame energie afschaffen helpt niet, want dankzij de korting die ieder huishouden jaarlijks krijgt (loopt dit jaar zelfs op tot 800 euro), betalen normale huishoudens die 2500 kWh stroom en 1500 kuub gas gebruiken netto erg weinig of zelfs niets. Zuinige gebruikers krijgen netto geld toe want die korting is een vast bedrag die voor iedereen hetzelfde is.
BTW, daar kunnen ze nog wat mee en die gaat dit jaar tijdelijk van 21% naar 9%. Best kans dat deze maatregel daarna verlengd word en dat is ook het enige wat de overheid kan betekenen voor de normale huishoudens. Hoogstens kunnen ze nog isolatie, warmtepompen en zonnepanelen subsidiëren, maar dat doen ze dan ook al vele jaren al helpt dat weinig als je blut bent.
We kunnen vast nog wel een gasveldje op de Noordzee vinden, meer uit Groningen halen en zoals nu in Drenthe kleine voorheen onrendabele gasveldjes aanboren, maar dat zijn tijdelijke noodoplossingen voor een paar jaar die niet alleen snel uitgeput raken maar je ook eigenlijk wil houden als strategische reserve.
Salderingsregeling:
Goed nieuws voor zonnepanelenbezitters, de salderingsregeling gaat nog een jaar onverminderd door. Ze zijn het nog niet helemaal eens geworden over het langzaam afbouwen daarvan, er was sprake van 10% per jaar en dat vinden sommige partijen, met name woningbouwverenigingen die daarin geïnvesteerd hebben, te veel en te rap. Die willen de volgende stap, het plaatsen van een kleine thuisaccu om dit gemis op te vangen, nog een jaar of tien uitstellen. Zo'n Tesla Wall accu kostte bij introductie in 2015 nog 75.000, nu nog 10.000 inclusief montage. Concurrenten met minder hippe naam als LG en Samsung zijn nog een paar duizend goedkoper en de prijzen blijven maar zakken.
Steenkool:
Ik vergeet een oplossing die wel goedkoper is en dat is steenkool, dat is spotgoedkoop en er is genoeg voor duizenden jaren stoken. Krijg je alleen wel het probleem waar China en bv. ook Polen mee zit, een enorme luchtvervuiling waardoor met name de steden onleefbaar worden.
Kernenergie:
Kernenergie komt maar steeds niet van de grond in Nederland omdat het zo duur. De overheid wil graag dat er twee gebouwd gaan worden (zie regeerakoord) maar geen exploitant durft het aan zelfs met 5 miljard aan subsidie die al gereserveerd is. Ze willen ook prijsgaranties omdat het per kWh veel duurder is dan elke andere bron en exploitatieduur garantie. Ook blijf je afhankelijk van landen als Rusland en Iran voor je brandstof en zijn het mooi doelwitten voor terroristen, cyberaanvallen of bombardementen.
En dan zit je nog met de rommel, een oude kerncentrale en zijn afval opruimen is in de hele wereld een peperduur probleem nu ze per dozijn het einde van hun levensduur bereikt hebben. Rusland heeft voor de ontmanteling van tientallen oude centrales geeneens geld. Met kerncentrale Borssele rommelt het al jaren, die zitten permanent in financieel zwaar weer:
https://nos.nl/artikel/2143618-overheden-ruzien-om-toekomst-kerncentrale-borssele Over Dodewaard wordt ook gesteggeld omdat er te weinig geld is gereserveerd voor de ontmanteling. In In Belgie, Frankrijk en Duitsland spelen soortgelijke problemen.
Nu kun je die rommel niet eindeloos ongemoeid laten liggen, dus dan draait de belastingbetaler op voor de kosten. Zo mocht de overheid al eerder betalen voor het
opruimen van radioactief afval van het failliete Thermphos, totale kosten een paar miljard en ook Dodewaard en Borssele willen gratis overheidsgeld anders verzinnen ze wel een sterfconstructie waarmee de verantwoordelijke bedrijven failliet gaan.
Kerncentrales kosten dus extra subsidie bij de bouw, willen prijsgaranties tijdens levering, gegarandeerde bedrijfsduur en de ontmanteling komt hoogstwaarschijnlijk wederom op het bordje van de belastingbetaler.
De grote vraag is natuurlijk wat de toekomst brengt, zelfs een kleine doorbraak op bv. opslag gebied maakt kerncentrales nog onvoordeliger. Komt die er niet, dan kunnen we er best twee nuttig gebruiken als buffer voor als de zon niet schijnt en windstil is. Daarom zit iedereen, zowel de energieleveranciers als overheden, te wachten. Want begin je eenmaal met een kerncentrale dan zit je er ook ontzettend lang, tot 2080, aan vast. En in die tijd kan er heel veel gebeuren.
Netwerk:
Wat we bij elke oplossing moeten doen is het uitbreiden van het elektriciteitsnetwerk. Als Nederland zitten we in een uitstekende startpositie daarvoor vergeleken met andere landen, we hebben al een van de beste netwerken ter wereld. Op wijkniveau hebben bijna alle huizen in NL een 3 x 25 ampère aansluiting. Behalve de oude binnensteden is de lokale infra voor de huishoudens dus vaak al redelijk goed voor elkaar.
De knelpunten zitten in het hoogspanningsnet en bij de aansluitingen voor grote afnemers en leveranciers. Daarom zouden zonnepanelen op daken voorrang moeten krijgen boven die mega zonneparken en windmolenparken op land. Hier in Drenthe zijn ze vooral bezig met kabels trekken en transformators toe te voegen op de knooppunten ten behoeve van deze grote jongens.
En zoals altijd, als er meerdere schakels in een keten moeten veranderen, zal niet iedere schakel op hetzelfde moment klaar zijn. Het is een hele complexe en zelfs internationale puzzel die stap voor stap verder komt. Het gaat ook nog wel decennia duren voordat we helemaal over zijn op elektrisch, ook thuis en tot die tijd zal het dure gas blijven stromen.